بر اساس پیش بینی‌های قبلی، وزارت نیرو سالانه موظف به تولید ۵ هزار مگاوات برق و ایجاد و توسعه شبکه به همین ظرفیت می‌باشد. بررسی‌های نشان می‌دهد هر ۱۰۰۰ مگاوات برق در بخش‌های مختلف تولید، توزیع و انتقال و همچنین تعمیر و نگهداری آن و… حدودا ۱۰۰۰ فرصت شغلی ایجاد می‌کند.

با توجه به مشکلات اقتصادی فعلی وزارت نیرو و عدم توان تامین سالانه ۵ هزار مگاوات، در دو سال گذشته سالانه حدودا ۳ هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور اضافه شده و لذا کمتر از ۳ هزار فرصت شغلی در کل صنعت برق شکل گرفته است. با در نظر گرفتن واگذاری شرکت‌ها به بخش خصوصی و کوچک کردن دولت در برخی از بخش ها، با اشتغال منفی نیز مواجه بوده ایم ولذا صنعت برق در بهترین شرایط سالانه در بخش‌های دولتی و خصوصی کمتر از ۳۰۰۰ فرصت شغلی ایجاد می‌کند.

در چند سال گذشته به دلیل مشکلات اقتصادی و رکود حاکم بر صنعت برق، در بخش خصوصی اشتغال نه تنها رشد نداشته بلکه در برخی از زمینه با تعدیل قابل توجه نیز روبه رو بوده است.

شرکت‌های مشاور نیرو در بین شرکت‌های فعال در بخش خصوصی تا ۲۵ درصد در دو سال گذشته تعدیل داشته اند. یکی از مدیران شرکت‌های مشاور برقی ایران به برق نیوز گفت: در مجموع در سال‌های اخیر، شرکت‌های مهندسی مشاور با مشکلاتی نظیر نرخ پایین ارایه خدمات توسط خودشان و کارفرمایان؛ انتخاب با مدل کمترین قیمت توسط کارفرمایان؛ عدم پرداخت مطالبات توسط کارفرمایان؛ عدم تناسب افزایش نرخ تعدیل سالانه با افزایشات قانونی سالانه؛ زیاد شدن مشاورین؛ عدم تناسب حقوق شاغلین بخش دولتی با حقوق مشاورین و رفتار سلیقه‌ای و خوشایند پسند کارفرمایان رو به رو شده اند.

این عوامل باعث شده است که شرکت‌های مهندسین مشاور با پدیده اجبار به فراری شدن مهندسین و شاغلین خود مواجه شوند. بعنوان مثلا شرکت مشانیر در ابتدای سال ۹۵ دارای ۱۳۵۰ نفر نیرو بود و در انتهای سال ۹۶ به ۸۱۰ نفر کاهش پیدا کرده است.

به عبارتی در طی دو سال تنها در یک شرکت صنعت برقی ۵۴۰ نفر تعدیل نیرو صوت گرفته است. با در نظر گرفتن تعدیل‌های صورت گرفته در دیگر شرکت‌های مشاور، می‌توان گفت: استخدام مهندسان برق در شرکت‌های تابعه (برق منطقه ای‌ها و مادرتخصصی‌ها و…) و وابسته وزارت (شرکت‌های توزیع، نیروگاه‌ها و…) که در دو سال گذشته و از طریق آزمون‌های استخدامی صورت گرفته کمتر از این میزان تعدیل فقط در این حوزه بوده است.

سالانه نزدیک به ۹ هزار نفر از کارشناسان برق ایرانی وارد مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های دولتی، آزاد، پیام نور، غیرانتفاعی و… می‌شوند تا به امید ایجاد فرصت استخدام بهتر به تحصیل بپردازند این در حالی است که بخش خصوصی و دولتی صنعت برق چندان توجهی به تحصیلات عالیه ندارد.

بیش از یک سوم (۳۶ درصد) از فارغ التحصیلان دانشگاهی ایران در سال ۲۰۱۳ مدرک مهندسی دریافت نموده اند. این امار ایران را در میان ۵ کشور اول دنیا از لحاظ تعداد فارغ التحصیل رشته‌های مهندسی (۲۵۰ هزار مهندس در هر سال) قرار می‌دهد و این تقریبا همتراز با ایالات متحده آمریکا و بالاتر از ژاپن و کره جنوبی است.

به دلیل وضعیت نامناسب اشتغال مهندسین و شرایط نامناسب راه اندازی کسب و کار‌های خصوصی در کشور این آمار در حال کاهش است، طوری که در سال ۹۶ در گروه ریاضی حدودا ۱۵۰ هزار نفر در کنکور‌های ورودی دانشگاه‌ها شرکت کردند که از این تعداد حدودا ۵۰ هزار نفر دختر و ۱۰۰ هزار نفر پسر بوده اند و اما در مقابل حدودا ۵۸۰ هزار نفر در گروه تجربی کنکور دادند که از این تعداد ۳۷۰ هزار نفر دختر و ۲۱۰ هزار نفر پسر بوده اند.

بر اساس آمار منتشر شده، سالانه حدودا ۱۵ هزار نفر در دانشگاه‌های مختلف در رشته برق مشغول به تحصیل می‌شوند. با این وجود کل استخدامی‌های وزارت نیرو و دیگر ارگان‌های دولتی نظیر آموزش و پرورش، وزارت نفت، وزارت صنعت معدن و تجارت و … سالانه کمتر از ۱۰۰۰ نفر بوده است.

بخش خصوصی صنعت برق که می‌توانست سهم عمده‌ای در اشتغال برق داشته باشد زمین گیر شده و در اغلب موارد نه تنها نیروی جدید استخدام نمی‌کند بلکه در پی تعدیل نیز می‌باشد. بررسی پارامتر‌های اشتغال در صنعت برق و میزان دریافتی مهندسان برق نشان می‌هد این رشته که بیش از دو دهه محل ورود نخبگان ایران بوده است دیگر جذابیتی برای ادامه تحصیل نداشته و اکثر افرادی که با رتبه‌های خوب و در دانشگاه‌های برتر ایران در رشته برق تحصیل می‌کنند تا حد امکان از ایران خارج شده و در زمره فرار مغز‌ها قرار می‌گیرند.

برای جذب نخبه‌ها در صنعت برق فکری نشده و اغلب این افراد به دلیل شرایط حاکم بر آزمون‌ها و مصاحبه‌های استخدامی و… در بخش دولتی جذب نمی‌شوند.

بر اساس تجارب سال‌های ۹۲ و ۹۳ بدلیل نوسانات نرخ ارز انتهای سال گذشته و ابتدای ۹۷، پیش بینی می‌شود در امسال و سال بعد تعدیل نیروی کار بیشتری صورت گیرد. با این شرایط بیکاری؛ نرخ متوسط حقوق دریافتی مهندسین برق ایران شروع بکار به ۱.۲ میلیون تومان رسیده است که حتی در مقایسه با مسافرکشی و دستفروشی درآمد کمتری دارد. در شهرستان‌های کوچک و مراکز استان‌های غیرصنعتی، حقوق شروع بکار مهندسین برق حتی کمتر از حقوق پایه قانون کار بوده و گا‌ها با ماهی ۸۰۰-۹۰۰ هزار تومان در ماه مشغول بکار هستند.

در تهران به مهندسان با سابقه یکسال حدودا ۱.۷ تا ۱.۸ میلیون تومان در ماه حقوق می‌دهند و اغلب افراد با سه چهار سال سابقه کار حداکثر دو میلیون تومان می‌گیرند. این حقوق برای شرکت‌های متوسط بخش خصوصی برق با پرسنل بالای ۱۰۰ نفر، ۱۰ تا ۲۰ درصد پرداختی بیشتری نسبت به شرکت‌های کوچک دارند.

سطح پائین آموزش در ایران، عدم مهارت کافی مهندسین برقی، تک بعدی بودن آنها، کم کاری و راندمان پایین عملکرد افراد و… نیز از جمله دلایل دیگر عدم اشتغال خیلی از مهندسین است، اما با این وجود، عدم توازن اشتغال در صنعت و ظرفیت پذیرش مهندسی برق در دانشگاه‌ها و رکود حاکم بربخش خصوصی برق موجب تشدید بحران بیکاری مهندسین برق ایران شده است.

بخش دولتی صنعت برق، سالانه و از طریق آزمون تعداد محدودی استخدامی دارد که حدودا یک درصد بیکاران برقی را شامل می‌شود و بخش خصوصی هم نمی‌تواند بیشتر از ۱۰ درصد آن‌ها را جذب نماید. یعنی با احتساب دیگر ارگان‌ها و صنایع از هر ۱۰ مهندس برق، حداکثر ۴ نفر در کاری مرتبط با حوزه تخصصی خود مشغول می‌شوند و بقیه آن‌ها جذب بازار‌های دیگر می‌شوند. این آمار برای فارغ التحصیلان دانشگاه‌های دولتی شرایط بهتری دارد و از هر ۱۰ نفر فارغ التحصیل برقی حدودا ۶ نفر در تخصص خود مشغول می‌شوند، اما برای بقیه دانشگاه‌ها این آمار حدودا ۳ نفر در هر ۱۰ نفر است.
مهندسان برق نیز برای قرار گرفتن در زمره افرادی که در تخصص خود مشغول بکار می شوند باید به آموزش های دانشگاهی اکتفا نکرده و با کارآموزی و شرکت در دوره های تخصصی در حوزه مورد علاقه خود به مهارت های لازم برای استخدام برسند.

به گزارش برق نیوز، مصرف برق کشور در دومین روز اردیبهشت‌ماه به ۳۷ هزار و ۴۶۱ مگاوات رسید و نسبت به روز ماقبل آن رشد ۴۳۵ مگاواتی یافت. براساس گزارش شرکت مدیریت شبکه برق ایران میزان مصرف برق دوم اردیبهشت ماه نسبت به مدت مشابه پارسال که ۳۵ هزار و ۱۲۶ مگاوات بود با رشد مواجه شده و این درحالی است که هنوز هوای بسیاری از مناطق کشور گرم نشده است.

میزان مبادلات برق کشور تا دوم اردیبهشت به یک هزار و ۸۱ مگاوات رسیده که از این میزان ۷۶۹ مگاوات متعلق به صادرات و ۳۱۳ مگاوات به واردات برق اختصاص دارد.

افزایش مصرف برق صنایع

میزان مصرف برق صنایع هم تا دوم اردیبهشت به چهار هزار و ۹۰۱ مگاوات رسید درحالی که روز ماقبل آن میزان مصرف برق صنایع چهار هزار و ۵۵۶ مگاوات بوده که نشان دهنده رشد مصرف در بخش صنایع در شرایطی است که کشورمان درگیر بیماری کرونا است.

مصرف افزایشی برق در حالی است که صنعت برق پیشتر آمادگی خود برای تامین برق مورد نیاز تابستان را اعلام کرده بود.

به گزارش برق نیوز،توانیر اعلام کرد افزایش صادرات برق در دستور کار وزارت نیرو قرارگرفته است و قرار است با تمامی کشور‌های که مبادلات الکتریکی داریم صورت گیرد.

در سال گذشته روند صادرات برق به کشور‌های همسایه به طور منظم و مطابق تعهدات ایران انجام شد و نسبت به سال ۹۷ افزایش یافت.

همچنین قرار است با برخی از کشور‌هایی که مرز دریایی با آن‌ها داریم صادرات برق انجام شود که در حال حاضر در این زمینه تصمیم گیری شده است، ولی در برنامه‌ای بلند مدت این امر تحقق پیدا می‌کند.

ارزیابی‌ها نشان می‌دهد متوسط هزینه دریافتی در ایران برای یک‌کیلووات ساعت، بین ٦٠ تا ٧٠ تومان است، تولید برق در ایران بین ٢٥٠ تا ٣٥٠ تومان به‌ازای هر کیلووات‌ساعت تمام می‌شود. البته باید توجه داشت که قیمت برق در بخش‌های خانگی،کشاورزی،صنعتی،تجاری و سایر بخش‌ها هم متفاوت است.

بر اساس برنامه زمان بندی تا اوایل خرداد ۹۹ عملیات عمده نیروگاه‌ها انجام می‌شود و پیش بینی می‌کنیم که تا نیمه خرداد ماه تعمیرات همه نیروگاه‌ها انجام شود.

طبق برآورد‌های انجام شده برای تعمیر و تجهیز نیروگاه‌ها چیزی بالغ بر ۳ هزار میلیارد تومان هزینه نیاز است که بخشی از آن توسط بخش خصوصی و مابقی دیگر از سوی بخش‌های دولتی انجام می‌شود.